Slaapmutsje, 8 uur slapen, slaap inhalen, schaapjes tellen. Welke verhalen of fabels over slapen rusten op waarheid? En welke mythes zijn er nog meer over slapen te vertellen.
Wat zijn nou eigenlijk slaapmythes? Er zijn heel veel mythes over slaap ontstaan omdat er nog niet veel bekend is over slaap. Vele mensen vinden slaap ook maar een mysterieus fenomeen. Welke fabels hebben mensen verzonnen en kunnen wetenschappelijk worden ontkracht?
De eerste slaapmythe is het slaapmutsje. Veel mensen zweren erbij, alcohol voor het slapen gaan. Maar het is niet verstandig om een borrel te nemen voor het slapen gaan. Het klopt dat alcohol helpt om sneller en dieper in slaap te vallen maar het verstoort ook je REM-slaap blijkt uit onderzoek. Als je alcohol gebruikt om in slaap te vallen, kan het zelfs leiden tot slapeloosheid met als gevolg vermoeidheid overdag en een slecht concentratie vermogen. Ook voelt de slaap ook een stuk minder rustgevend. De negatieve effecten van alcohol op de diepe slaap en de REM-slaap treedt al op bij een kleine hoeveelheid. Dus het is maar beter om dat slaapmutsje achterwege te laten.
De tweede slaapmythe is slaap inhalen. De mens is een gewoontedier. Je automatische piloot wil het liefst op vaste tijden eten, drinken, sporten, ontspannen en ook slapen. Iedereen heeft wel eens de neiging om na een korte nacht, of in het weekend langer in bed te blijven om slaap ‘in te halen’.
We denken er goed aan te doen, maar slaap inhalen werkt eigenlijk niet. De ene nacht nauwelijks slapen en de volgende nacht heel lang, verstoort ons slaapritme en heeft daardoor weinig zin.
Een vast slaappatroon waarbij je elke dag om dezelfde tijd wakker wordt en om dezelfde tijd gaat slapen, is het beste. Je lichaam kan zich dan volledig instellen volgens dat ritme, je zal beter slapen, makkelijker wakker worden en je beter voelen.
Als je langer uitslaapt of vroeger gaat slapen is de kans ook groot dat je langer wakker ligt in bed. Door wakker te liggen zal je het gevoel krijgen dat je een slechte nacht achter de rug hebt. Ga na een slechte nacht met weinig slaap op je normale tijdstip slapen of wanneer je slaperig wordt.
De derde slaapmythe is schaapjes tellen. Schaapjes tellen is een van de oudste slaap adviezen op de wereld. Als je gaat slapen is het de bedoeling dat je tot rust komt. Als je schaapjes gaat tellen dan ben je cognitief bezig. Een aantal regio’s in je hersenen draaien op volle toeren. We moeten voor het slapen gaan dus geen informatie produceren maar informatie verwerken. En met schaapjes tellen doen we vooral het eerste. Het werkt dus averechts. Als je moeite hebt met inslapen, dan is het beter om ontspannende scenes voor de geest te halen. Het is heel onnatuurlijk om schapen over een hek te zien springen omdat schapen dat niet doen van nature. Onderzoekers vergeleken verschillende relaxatietechnieken bij 50 mensen met slaapproblemen. Diegenen die probeerden te denken aan rustgevende situaties (bijv. rustgevende wind of het ruisen van de wind op een zomerdag) sliepen gemiddeld 20 minuten eerder in dan diegenen die schaapjes telden.
De vierde slaapmythe is minimaal 8 uur slapen. Wie midden in de nacht wakker ligt maakt zich daar vaak zorgen over, maar het zou wel eens goed voor je kunnen zijn. Historicus Roger Ekirch van Virginia Tech publiceerde in 2001 een overzichtsartikel gebaseerd op zestien jaar onderzoek, waarin hij historisch bewijs blootlegde dat mensen vroeger in twee losse blokken sliepen. 8 uur slaap zonder onderbreking is pas later de Westerse standaard geworden.
Ekirch ontdekte dat het bewijs van de eerste en tweede slaapperiode aan het eind van de zeventiende eeuw steeds minder werd. Dit begon onder de stedelijke elite in Noord-Europa eerst en gedurende de 200 jaar daarna dit ongemerkt verspreide naar de rest van de Westerse samenleving. Rond 1920 was de tweede slaapperiode verdwenen. Minimaal acht uur slapen is een mythe die er bij ons binnen is geslopen.
Slapen speelt een belangrijke rol in de hersenen. De hersenen verwijderen afvalproducten, brengen neurotransmitters in balans en verwerken herinneringen tijdens de slaap. Onderzoekers hebben gekeken hoe verschillende slaapgewoontes verbonden zijn met je fysiek en mentaal welzijn.
Het blijkt dat te veel slapen in verband gebracht kan worden met een hogere kans op sterfte en ziekten, zoals depressies. In de meeste studies en door de meeste slaapexperts wordt echter meer dan negen uur slaap per etmaal beschouwd als buitensporig lang voor een volwassenen.
Weten hoe je écht slaapt? Beddenspecialist Konijnenbelt heeft een tijdelijke bedpartner voor je; de SlaapID thuismeting. Een sensor die 's nachts je slaaphouding, slaapbeweging, slaapklimaat en slaapritme meet. Wij weten door te meten!
Bronnen: